Ubijanje sova zbog sujevjerja
Iako u prirodi svaka vrsta ima svoju izuzetno značajnu ulogu u ekološkim lancima ishrane, teško da se može naći vrsta koja za čovjeka pravi veću korist od sova. Naoružane krupnim očima, izoštrenim čulom sluha i fenomenom bešumnog letenja, sove predstavljaju savršene grabljivice za miševe, voluharice i druge sitne sisare koji poljoprivredi i čovjeku prave veliku štetu. Samo jedna porodica sova, u toku jedne godine uništi preko 10.000 sitnih glodara koji pojedu količinu hrane dovoljnu da se prehrani jedna krava. Ali, ako uzmemo u obzir brojne nedavne slučajeve pojave mišje groznice u Posavskom kraju, koju prenose glodari, značaj sova za zdravlje i ekonomiju ljudi je nemjerljiv. Tokom redovnog cenzusa sova, koji se u Bosni i Hercegovini organizuje od 2010. godine, 10. januara ove godine u Opštini Domaljevac, kod Šamca, u dvorišima pored crkve Sv. Ane pronađeno je 5 ubijenih sova, malih ušara (Asio otus). Ovaj slučaj, odmah je prijavljen u lokalnu stanicu policije koja će izvršiti istragu. Radi se o ubijanju iz obijesti, jer se radi o apsolutno korisnim vrstama koje su još i zaštićene zakonima u RS i FBiH.
Dok u susjednoj Srbiji turisti plaćaju da posmatraju sove, mi naše ubijamo
Sa blizu 250 sova koliko zimuje u Domaljevcu, ovo jato je jedno od najvećih u svijetu, što predstavlja izuzetan turistički potencijal. U susjednoj Srbiji, gradovi poput Kikinde napravili su prave turističke atrakcije za bogate strane turiste koji u velikom broju posjećuju ovaj grad ostavljajući značajan novac lokalnoj zajednici. Atraktivnost sova prepoznat je i od strane BBC-ja koji je u dva navrata dolazio u Srbiju da snima dokumentarne emisije o ovim fascinantnim pticama. Sa druge strane, opijeni neznanjem, pojedinci naše sove ubijaju tako da je poljoprivrednicima Domaljevca (malog poljoprivrednog mjesta) nanesena najveća šteta.
Prema zakonu o lovstvu Federacije BiH, sve sove su trajno zaštićene vrste pa je zabranjeno ubijati ih, hvatati, uznemiravati, uništavati im gnijezda ili stanište. Ornitološko društvo “Naše ptice” iz Sarajeva i Društvo za istraživanje i zaštitu biodiverziteta iz Banja Luke, svjedoci ovog sramnog djela i ubijanja zaštićenih vrsta, pozivaju nadležne institucije da otkriju počinioce i privedu ih licu pravde, a potom i kazne u skladu sa zakonom.
Nekoliko zanimljivih činjenica o korisnosti sova
- Jedan glodar godišnje pojede oko 4 kg stočne hrane
- Jedan par sova sa mladima pojede godišnje oko 8.000 jedinki glodara
- Jedna porodica sova godišnje uštedi 32.000 kg stočne hrane
- Jedna porodica sova (uzimajući u obzir sadašnje cijene: 0.4 KM po 1kg kuruza) poljoprivrednom proizvođaču uštedi oko 12800 KM godišnje
(Izvor podataka: Oto Sekereš, Ferenc Marton i Klara Sabadoš)
Autor: Goran Topić
